ALMANYA’DA ENGELLİ HAKLARI İHLALİ

Almanya Birleşmiş Milletler sözleşmesini ihlal ediyor. Almanya tarafından 2008 yılında onaylanan Engelli Kişilerin Haklarına İlişkin BM Sözleşmesi’nin 27’nci maddesi, imzacıların ‘engelli kişilerin açık iş gücü piyasasında iş deneyimi kazanmalarını teşvik etmelerini’ gerektirmektedir. Alman Yeşiller Partisi üyesi ve bloğun yeni engellilik stratejisinin şekillenmesine yardımcı olan Avrupa Parlamentosu üyesi Katrin Langensiepen, Deutsche Welle’e yaptığı açıklamada, “Mesleki eğitim veren atölyeleri yasaklamayarak Avrupa Birliği üyesi ülkeler yükümlülüklerini yerine getirmekte başarısız oluyor” dedi.

KURUMSALLAŞMA HIZLANMALI

Avrupa Parlamentosu’na seçilecek görünür engelli ilk kadın olan Langensiepen, aynı zamanda korunaklı atölyelerin aşamalı olarak kaldırılması çağrısında bulunan bir raporu yazarı. Geçen hafta Strazburg’da büyük bir çoğunluk tarafından onaylanan rapor, AB üye devletlerinin ‘korunaklı atölyelerin, çalışma yaşamları boyunca engelli insanlar için geçici bir süre için bir seçenek ile sınırlandırılmasını ve kurumsallaşmanın hızlandırılmasını’ talep ediyor.

ATÖLYELER ANLAŞMAYA AYKIRI

Katrin Langensiepen yaptığı açıklamada, “Avrupa Parlamentosu, engelli insanların ayrımcılığına karşı açık bir sinyal gönderdi. Engellileri görünmez kılan eski sistemleri teşvik etmek yerine, engelli ve engelsiz insanların birlikte çalıştığı sosyal alternatifleri güçlendirmeyi savunuyoruz” dedi. Almanya’nın engelliler için korunaklı atölyeleri, bu Birleşmiş Milletler anlaşmasına aykırı. Şimdi Avrupa Parlamentosu bunları aşamalı olarak kaldırmak için oy kullandı.

YÜZDE 1’İ DİĞER İŞLERE GEÇEBİLİYOR

Bu atölyeler tüm çalışanları bir tür zihinsel veya fiziksel engele sahip olduğu korunaklı birer atölyedir. 50 yılı aşkın bir süredir Almanya’da bir şekilde mevcuttur. Ancak bu ay Avrupa Birliği, atölye çalışmalarının sona ermesini isteyen yeni bir engellilik stratejisi benimsedi.

Çalışanlar, zanaatkar işçiliğinden metal, ahşap işçiliği ve ambalaj şekerlemesine, deneyimlerine ve yeteneklerine göre uyarlanmış idari işlere kadar çok çeşitli görevleri üstlenirler. Almanya’nın mevcut modeline göre, korunaklı atölyelerin birincil amacı engelli insanları diğer işlere entegre etmektir. Ancak gerçekte yüzde 1’den daha azı bu geçişi sağlayabiliyor.

CEP HARÇLIĞI KAZANIYORLAR

Bunun önündeki en büyük engel, atölyelerin kâr amacı güden işletmeler olarak faaliyet göstermesi gerektiği gerçeği. Bu, çalışanlara ödeme yapabilmek ve yasal çerçeve altında var olabilmek için karşılanması gereken ekonomik hedefler olduğu anlamına gelir. Katrin Langensiepen, bunun ‘atölyelerin en iyi işçilerin yoluna devam etmesine izin vermekle ilgisi olmadığı’ anlamına geldiğini söyledi.

Atölyelerdeki en üretken çalışanlar, birincil iş gücü piyasasına entegrasyon için en iyi hazırlıklı olanlar olabilir. Mevcut sisteme yönelik diğer ağır eleştiri, çalışanların ne kadar az kazandığı. Engelli hakları STK’sı Sozialhelden (Sosyal Kahramanlar) için çalışan Anne Gersdorff, bu atölyelerde çalışan engellilerin gelirlerini ‘cep harçlığı’ olarak nitelendirdi. Gelir atölyeler arasında değişmekle birlikte tipik olarak saatte yaklaşık 1 Euro. Şu anda saat başı 9.35 Euro olan Alman yasal asgari ücretinin çok altında.

Anne Gersdorff “Engelli insanlar, diğer işçilerle eşit bir ücret kazanma seçeneğine sahip olmalı ve korunaklı atölyelere güvenmek zorunda kalmamalıdır. Bireysel kapsayıcı yollar izlemek isteyen engelli insanlar, şanslarını açık iş gücü piyasasında denerlerse, yollarında bürokratik engeller var” dedi.

ALMANPOLİTİKASI DEĞİŞMEDİ

Birleşmiş Milletler sözleşmesine ve yeni Avrupa Birliği stratejisine rağmen Alman politikası değişmedi. Hükümete göre, atölyeler engelli insanları istihdam etmek için birkaç yoldan biri olarak kalmalı. 2018’de yürürlüğe giren ve 2023’e kadar aşamalı olarak uygulanmaya devam edecek olan bir katılım yasası kapsamında diğer seçeneklere yatırım yapılmıştır.

İş ve çıraklık için yeni ‘bütçeler’, engelli kişilerin açık iş gücü piyasasına girme fırsatlarını artırmayı amaçlamaktadır. Yeni bütçelerin ana hatlarını çizerken, federal hükümetin engelli kişilerden sorumlu bir komisyon üyesi özellikle şunları belirtti: “Engelliler için atölyelerde çalışan tüm engelli insanlar, birincil iş piyasasına geçişte kendilerine yardımcı olmak için destek almaya hak kazanacaklar. Ayrıca isterlerse atölyelere de geri dönebilirler.”

YETERSİZ KALIYOR

Korunaklı atölyelerin bazı çalışanlar için iyi bir seçenek olabileceğini ifade eden Katrin Langensiepen, “Ancak şu anki haliyle değil. Atölyelerde çalışan bazı insanlar orada mutluysa ve o toplulukta kalmak istiyorlarsa, o zaman bu mümkün hale getirilmeli, ancak iş gücünün bir parçası olarak çalıştırılmalıdırlar” dedi.

Korumalı atölyelerin çalışanları hala birincil iş gücü piyasasındaki işçilerle eşit muamele görmedikleri sürece, Almanya uluslararası anlaşmalara göre yükümlülüklerinde ve engelli insanlara karşı sorumluluklarında yetersiz kalıyor. Ve tekrar söyleyelim Almanya Birleşmiş Milletler sözleşmesini ihlal ediyor.

‘KİTAP VE MEKTUP BEKLİYORUZ’

• 24 yaşında, tek hayali yaşamak olan gencim. Dört yıldır nefes alamıyor ve hayatın renklerini deneyimleyemiyorum. Bana yeniden renklerin var olduğunu kanıtlayabilecek ve nefes almama yardım edebilecek insanlardan mektup bekliyorum. Mehmet Zülfükar Tolay M Tipi K.C.E. C-7 Koğuşu Ödemiş / İzmir
• Tüm kader mahkumlarına sabır dilerim. Beş yıldır cezaevindeyim. Benim gibi kader mahkumlarından mektup bekliyorum. Hangi limana yelken açtığını bilmiyorsan, hiçbir zaman rüzgar işine yaramaz. Mustafa Şahin 1 no’lu T Tipi K.C.İ.K. Müdürlüğü B-2 Oda / Kocaeli
• 21 yaşındayım. 15 yaşından beri yani 6 yıldır cezaevindeyim. Kahramanmaraşlıyım, bu dört duvar arasında arkadaş edinmek istiyorum. Mektuplarınızı bekliyorum. Sezer İğdi 1 no’lu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Türkoğlu /Kahramanmaraş