BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?
Engelliler sporunda sık sık kullanılan kısaltmalar var. Bugün size onların açıklamalarını yazıyorum, işte bazıları…
CISS: Uluslararası İşitme Engelliler Spor Federasyonu.Bu federasyon ilk etkinliklerine 10-17 Ağustos 1924 yılında Fransa’da başlamış. İlk spor dalları, atletizm, bisiklet, futbol, atıcılık ve yüzme.
CP-ISRA: Uluslararası Cerebral Palsy Spor ve Rekreasyon Federasyonu.
1978’de kurulan bu kurum, Cerebral Palsyli kişilerin yaptıkları sporları organize ediyor.
IBSA: Uluslararası Görme Engelliler Spor Federasyonu.Bu federasyon da 1981 yılında hayata geçirilmiş.
INAS SMH: Uluslararası Zihinsel Engelliler Spor Federasyonu. 1986’da Hollanda’da kurulan Uluslararası federasyon IQ’su 70 ve üzeri olan zihinsel engelli sporlarını organize ediyor.
ISMWSF: Uluslararası Stoke Mandeville Tekerlekli Sandalye Sporları Federasyonu. Sir Ludwig Guttmann tarafından 1948 yılında İngiltere’de kurulmuş.
ISOD: Uluslararası Engelliler Spor Organizasyonu. 1964 yılında Fransa’da kurulmuş. Ve özellikle ampute sporlarında uluslararası organizasyonlar yapıyor.
SOI: Uluslararası Özel Olimpiyatlar. 1968 yılında Şikago’da Eunice Kennedy Shriver tarafından kuruluyor ve daha çok zihinsel engellilerin spor yoluyla rehabilitasyonuna hizmet ediyor.
4 federasyon var ama…
Bizdeki duruma gelince, o zamanki adı ile Türkiye Özürlüler Spor Federasyonu 1990 yılında kuruluyor. Önce başkanlığını engelliler konusunda büyük emekleri olan rahmetli Prof. Dr. Hıfzı Özcan yapıyor. Daha sonra da Tarık Bitlis devam ediyor ve 1997’de Perihan Savaş’ın başkan olmasıyla, zihinsel engelli ağırlıklı çalışan bu federasyon diğer sporlara da yönelmeye başlıyor. Ama tek federasyonla 4 ana engelli grubunun sporunu bir arada götürmek mümkün olmuyor. Uzun uğraşlar sonunda, 2000 yılında federasyon, işitme, özel sporcular, görme ve bedensel engelliler olarak dört ayrı federasyona bölünüyor.
1990-2000 yılları arasında Türkiye Engelliler Spor Federasyonu, işitme, görme, bedensel ve zihinsel engelli sporcuların faaliyetlerini kapsadığından yönetimde bazı zorluklar yaşanıyor. Yaptıkları sporlar farklı olduğundan federasyon verimli çalışamıyor. O zamanlar devamlı olarak bu sütunlarda yazdığımız yazılar neticesinde 8 Mayıs 2000’de zamanın Gençlik ve Spor Genel Müdürü Kemal Mutlu’dan bir mektup alıyoruz. Kısaca “Türkiye Engelliler Spor Federasyonu’nun neden 4 ayrı federasyon şeklinde yapılandırılması gerektiğini, ayrılma gerekçelerini, engellilerin dünyadaki sportif yapılanmaları ve bu yapılanma ile ilgili normların genel müdürlüğümüze gönderilmesi halinde konunun yeniden inceleneceğinin bilinmesini rica eder, yapacağınız çalışmalardan dolayı teşekkürlerimi sunarım” diyor.
Engelli kurultayı yapılmalı
Gerekli araştırmalar ve bilgiler Spor Genel Müdürlüğü’ne bildiriliyor. Bir araya gelinip gerekçeler anlatılıyor ve sonunda dünyada neredeyse tüm ülkelerde olduğu gibi, engelliler sporu 4 ana gruba ayrılarak federasyonlar kuruluyor. Böylece engelliler sporlarının gelişmesinin önü açılıyor.
Bugün daha da ileri gitmek gerekli. Engelliler sporunda daha da gelişmiş ülkelerde, Tekerlekli Sandalye Tenis Federasyonu, Tekerlekli Sandalye Basketbol Federasyonu gibi federasyonlar mevcut. Ama bunu yapabilmek için Spor Genel Müdürlüğü’nde, başta genel müdür olmak üzere, engelliler sporuna gerçekten destek vermek isteyenlerin olması gerekiyor. Ve de tüm bunların bir sistem dahilinde düşünülüp organize edilmesi şart. Bunun için de, defalarca yazdığımız gibi ‘Engelli Sporları Kurultayı’ yapılmalı, BESYO’lardan (Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu) destek istenmeli, spor branşları ve aktif sporcu sayıları göz önüne alınarak gerekli düzenlemeler yapılmalı.