PARİS 2024Paralimpik Oyunlar
GÜN
SAAT
DAKİKA
SANİYE
Paralimpik Nedir?
Paralimpik kelimesi, Yunanca “para” (yanında, paralel) ön eki ile Olimpik kelimesinden türetilmiştir.
Anlam olarak, Paralimpik Oyunlar Olimpiyat Oyunları ile paralel düzenlenen oyunlardır ve iki hareketin yan yana var olduğunu gösterir.
Paralimpik Oyunlar ilk kez nerede ve ne zaman düzenlendi?
29 Temmuz 1948’de, Londra 1948 Olimpiyat Oyunları’nın açılış gününde, Dr. Ludwig Guttmann, tekerlekli sandalye kullanan sporcular için ilk yarışmayı düzenlemiştir. Bu organizasyon “Stoke Mandeville Oyunları” olarak adlandırılmış ve Paralimpik tarihinin dönüm noktası olmuştur. İlk oyunlara 16 yaralı asker ve sivil katılmış ve yalnızca okçuluk branşında yarışılmıştır.
1952 yılında Hollandalı gazilerin katılımıyla etkinlik uluslararası bir nitelik kazanmış ve “Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları” kurulmuştur.
Stoke Mandeville Oyunları daha sonra Paralimpik Oyunlar haline gelmiş ve ilk resmi Paralimpik Oyunlar 1960 yılında İtalya, Roma’da, 23 ülkeden 400 sporcunun katılımıyla düzenlenmiştir. O tarihten itibaren oyunlar her dört yılda bir gerçekleştirilmiştir.
Paralimpik Oyunlar ne zaman yapılıyor?
1988 Seul Yaz Oyunları ve 1992 Albertville Kış Oyunları’ndan itibaren, IPC ve IOC arasındaki anlaşma gereği Paralimpik Oyunlar, Olimpiyatların yapıldığı şehir ve tesislerde, Olimpiyatlardan iki hafta sonra her dört yılda bir düzenlenmektedir.
Oyunların tarihsel gelişimi:
- 1944: İngiliz Hükümeti’nin talebi üzerine Dr. Ludwig Guttmann, Stoke Mandeville Hastanesi’nde omurilik yaralanmaları merkezi kurmuş ve rehabilitasyon amacıyla spor faaliyetleri başlatmıştır.
- 1948: Londra Olimpiyatları açılış gününde, Dr. Guttmann tekerlekli sandalye sporcular için ilk organizasyonu düzenlemiştir. Bu etkinlikte 16 yaralı asker ve sivil yalnızca okçuluk branşında yarışmıştır.
- 1952: Hollandalı gazilerin katılımıyla etkinlik uluslararası boyut kazanmış ve “Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları” olarak anılmaya başlamıştır. Bu dönem, engelli sporunun dünya çapında yayılmasının başlangıcıdır.
- 1960: İlk resmi Paralimpik Oyunlar Roma’da gerçekleştirilmiş ve modern Paralimpik hareketin doğuşu olarak kabul edilmiştir.
- 1976: İsveç’te ilk Kış Paralimpik Oyunları düzenlenmiştir. O tarihten itibaren yaz ve kış oyunları her dört yılda bir yapılmaya başlanmıştır.
- 1988: Seul Yaz Paralimpik Oyunları, Olimpiyatlarla aynı şehir ve tesislerde yapılan ilk organizasyon olmuştur. Bu, Paralimpik hareketin küresel tanınırlığını artıran önemli bir dönüm noktasıdır.
- 1992: Albertville Kış Paralimpik Oyunları, Olimpiyatlarla birlikte düzenlenen ilk kış oyunları olmuştur. Bu uygulama, IPC ve IOC arasındaki iş birliği anlaşmasıyla kalıcı hale gelmiştir.
Paralimpik Oyunlar hangi tarihten itibaren düzenli olarak yapılmaya başlanmıştır?
İlk resmi Paralimpik Oyunlar 1960’ta Roma’da yapılmış, 23 ülkeden 400 sporcu katılmıştır. O tarihten itibaren yaz Paralimpik Oyunları her dört yılda bir düzenlenmektedir.
Uluslararası Paralimpik Komitesi üyeleri kimlerdir?
- 183 Ulusal Paralimpik Komite (NPC): Kendi ülkelerinde Paralimpik Hareket’in tek temsilcisi olarak görev yapar. Sporcuların Paralimpik Oyunlara ve diğer IPC organizasyonlarına katılımında münhasır yetkiye sahiptirler.
- 17 Uluslararası Federasyon (IF): Paralimpik programdaki spor branşlarını yönetir. Bunlardan 13’ü hem Olimpik hem Paralimpik branşları, 4’ü yalnızca Paralimpik branşları yönetir.
- 5 Bölgesel Organizasyon: Afrika, Amerika, Asya, Avrupa ve Okyanusya’da bölgesel oyunlar, üye desteği ve iş birliği sağlar.
- 3 Engelliler Sporuna Yönelik Uluslararası Organizasyon: IBSA, Virtus ve World Abilitysport (CPISRA ve IWAS’ın birleşmesiyle oluşmuştur) belirli engel gruplarına yönelik sporları geliştirir.
Türkiye Milli Paralimpik Komitesi ne zaman kuruldu?
16 Nisan 2002’de kurulmuş ve aynı yıl IPC üyesi olmuştur.
Türkiye Milli Paralimpik Komitesinin yasal statüsü nedir?
Türkiye Milli Paralimpik Komitesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu’na göre kurulmuş, kamu yararına çalışan bir dernektir.
Türkiye Milli Paralimpik Komitesinin şubeleri nerelerdedir?
Türkiye Milli Paralimpik Komitesi’nin merkezi İstanbul’dadır; şubesi yoktur.
Türkiye Paralimpik Oyunlara ilk ne zaman katıldı?
1992 Barselona Paralimpik Oyunları’na katılmıştır. Türkiye’yi temsil eden ilk Paralimpik sporcu, milli Para yüzücü Mehmet Gürkan’dır. Mehmet Gürkan, üç farklı kategoride yarışarak Türkiye’nin ilk Paralimpik sporcusu unvanını almıştır.
Paralimpik Oyunların ambleminin anlamı:
Paralimpik sembol, kırmızı, mavi ve yeşil renklerde üç öğeden oluşur; bu renkler dünya genelinde en çok kullanılan milli bayrak renkleridir.
Sembol, cesaret, azim, ilham ve eşitlik değerlerini temsil eder. “Agitos” (Latince “hareket ediyorum” anlamında) isimli üç öğe merkezde birleşerek hareketi ve Paralimpik Hareket’in tüm dünyadan sporcuları bir araya getirerek sportif mükemmeliyete ulaşmalarını simgeler. Sembol ayrıca Paralimpik sporcuların sürekli ilham verdiğini ve dünyayı heyecanlandırdığını, daima ilerlediğini ve asla pes etmediğini gösterir.
Paralimpik sporlar nelerdir?
IPC tarafından onaylanmış 23 yaz ve 6 kış sporu olmak üzere 29 paralimpik spor vardır. Para Tırmanış, en yeni eklenen branştır.
- Yaz Oyunları branşları: Para Okçuluk, Para Atletizm, Para Badminton, B1 Futbol, Boccia, Para Kano, Para Tırmanış, Para Bisiklet, Para Binicilik, Para Eskrim, Goalball, Para Judo, Para Halter, Para Kürek, Para Atıcılık, Oturarak Voleybol, Para Yüzme, Para Masa Tenisi, Para Taekwondo, Para Triatlon, Tekerlekli Sandalye Basketbol, Tekerlekli Sandalye Ragbi, Tekerlekli Sandalye Tenis
- Kış Oyunları branşları: Para Alp Kayağı, Para Biatlon, Para Cross-Country Kayağı, Para Buz Hokeyi, Para Snowboard, Tekerlekli Sandalye Körling
Klasifikasyon (Sınıflandırma) nedir?
Sınıflandırma, sporcuların sahip oldukları engellerin yarışma sonuçları üzerindeki etkisini en aza indirerek adil ve anlamlı bir rekabet ortamı oluşturmayı amaçlayan, kimin yarışmaya uygun olduğunu belirlemeye yönelik bir süreçtir. Bu süreçte sporcunun fonksiyonel kapasitesi, teknik becerileri, oyun içindeki performansı ve ilgili patolojisi dikkate alınarak engelli sporcular arasında denge ve fırsat eşitliği sağlanır.
Paralimpik Oyunlara nasıl katılabilirim?
Sadece IPC ile uyumlu NPC’ler sporcularını Paralimpik Oyunlara gönderebilir. Bir ülke IPC üyesi değilse, önce üye olmalı ve sonra katılabilir.
Bir sporcunun Paralimpik Oyunlara katılabilmesi için:
- Uygun engel tipine sahip olması,
- Minimum engel kriterini karşılaması,
- Uluslararası sınıflandırma sürecinden geçmesi,
- Kota sistemine göre hak kazanmış olması,
- Ulusal Paralimpik Komitesi aracılığıyla onaylanması gerekir.
2025 ve daha önceki aidat borçlarımızı nereye yatırabiliriz ?
Garanti Bankası / Esentepe Şubesi 347
Hesap No : 6298294 / İBAN No : TR36 0006 2000 3470 0006 2982 94
Türki̇ye Milli Paralimpik Komitesi 2025 yılı aidatları ?
Üye giriş aidatı 500 TL
Yıllık aidat 100 TL
Bir branş nasıl Paralimpik branş olur?
- Branş, IPC üyesi bir Uluslararası Federasyon tarafından yönetiliyor veya IPC tarafından “IPC Tanınan Uluslararası Federasyon” olarak kabul edilmiş olmalıdır.
- Federasyon, IPC üyelik şartlarını yerine getirmeli, Dünya Anti-Doping Kodu ve IPC Sporcu Sınıflandırma Kodu’nu uygulamalı, sürdürülebilir ve demokratik yönetim yapısına sahip olmalı ve ulusal organizasyon ağı bulunmalıdır.
Para Spor Branşlar Nedir ?
IPC tarafından onaylanmış para sporlar ikiye ayrılır;
- Paralimpik Oyunlar programında olmayanlar
- Paralimpik Oyunlar programında olanlar
IPC TARAFINDAN PARALİMPİK SPOR BRANŞI OLARAK ONAYLANMIŞ ANCAK PARALİMPİK OYUNLAR PROGRAMINDA BULUNMAYAN BRANŞLAR
| BİLEK GÜREŞİ | World Armwrestling Federation (WAF) |
| BUZ KIZAĞI ve SKELETON | International Bobsleigh & Skeleton Federation (IBSF) |
| BOVLİNG | World Bowling |
| TIRMANMA | International Federation of Sport Climbing |
| CP 7-KİŞİLİK FUTBOL | International Federation of CP Football |
| FRİZMİ | World Flying Disc Federation (WFDF) |
| GOLF | International Golf Federation (IGF) |
| HENDBOL | International Handball Federation (IHF) |
| HOKEY | International Hockey Federation (FIH) |
| KARATE | World Karate Federation |
| Modern Pentathlon | Union Internationale de Pentathlon Moderne (UIPM) |
| AKÜLÜ SANDALYE FUTBOL | International Federation of Powerchair Football (FIPFA) |
| YELKEN | World Sailing |
| SÖRF | International Surfing Association (ISA) |
TOKYO 2020 ve PARİS 2024 PARALİMPİK YAZ OYUNLAR PROGRAMINDA BULUNAN BRANŞLAR ve ULUSLARARASI FEDERASYONLAR
| ATICILIK | WORLD PARA SPORT SHOOTING |
| ATLETİZM | WORLD PARA ATHTLETİC |
| BADMİNTON | Badminton World Federation (BWF) |
| TS BASKETBOL | International Wheelchair Basketball Federation (IWBF) |
| BİSİKLET | Union Cycliste International (UCI) |
| BOÇYA | Boccia International Sports Federation (BISFed) |
| DRESAJ | Fédération Equestre Internationale (FEI) |
| TS ESKRİM | IWAS |
| FUTBOL (5 Kişilik) Görme Eng | IBSA |
| GOALBOL Görme Eng. | IBSA |
| HALTER | WORLD PARA POWER LIFTING |
| JUDO Görme Eng. | IBSA |
| KANO | International Canoe Federation (ICF |
| KÜREK | World Rowing Federation (FISA) |
| MASA TENİSİ | International Table Tennis Federation (ITTF) |
| OKÇULUK | World Archery (WA) |
| TS RUGBİ | International Wheelchair Rugby Federation (IWRF) |
| TAEKWONDO | World Taekwondo (WT)T |
| TS TENİS | International Tennis Federation (ITF) |
| TRİATLON | International Triathlon Union (ITU) |
| OTURARAK VOLEYBOL | World ParaVolley (WPV) |
| YÜZME | WORLD PARA SWIMMING |
2022 PEKİN KIŞ OYUNLARI PROGRAMINDA BULUNAN BRANŞLAR VE ULUSLARARASI FEDERASYONLAR
| ALP DİSİPLİNİ | WORLD PARA ALPINE WPAS |
| BİATLON ve KROS KAYAĞI | WORLD PARA NORDIC SKIING WPNS |
| BUZ HOKEYİ | WORLD PARA ICE HOCKER WPIH |
| SNOW BORD | WORLD PARA SNOWBOARD WPSB |
| TS-KÖRLİNG | WORLD CURLING FEDERATION WCF |
Paralimpik Oyunlara dahil edilecek branşlar nasıl belirlenir?
- Federasyon, branşın dört yılda bir düzenlenen yarış programı ve dünya çapında yaygınlık kriterlerini resmi yarış sonuçlarıyla belgelemelidir.
- Dört yılda bir düzenlenen program: Son sekiz yılda en az iki dünya şampiyonası düzenlenmiş olmalıdır.
- Dünya çapında yaygınlık: Branş, minimum gerekli sayıda ülkede ve IPC bölgelerinde düzenli olarak uygulanıyor olmalıdır.
Neden tüm para spor branşları Paralimpik programda yer almıyor?
IPC ve IOC protokolüne göre Paralimpik Oyunlarda en fazla 23 branş bulunabilir. Uluslararası federasyonlar programda yer almak için niyet dosyalarını zamanında IPC’ye sunmak zorundadır.
Olimpiyat programında olmayan bir spor, IPC tarafından özel veya farklı bir spor olarak değerlendirilmediği sürece Paralimpik Oyunlara dahil edilemez.
Mekanik veya motorlu cihazlara bağımlı sporlar ve zihin sporları Paralimpik Oyunlara dahil edilmez.