CONTERGAN FELAKETİ ( I )

1 Ekim 1957 ‘ de Almanya’da bir ilaç firması ana maddesi Thalidomid olan bir ilacı Contergan ismiyle piyasayı sürüyor. Reklamlarında ‘’ Yan etkileri olmayan , tehlikesiz uyku ve sakinleştirici ilaç ‘’ deniyor. Özellikle hamilelere sakin bir uyku sağlaması için tavsiye ediliyor.

• Birkaç ay sonra

Birkaç ay sonra ilaç dünyada 60 ülkede satılmaya başlanıyor ve milyonlarca yetişkin insan ve çocuk bu ilacı uyku bozuklukları , öksürük , migren , sinir bozuklukları için kullanmaya başlıyor. 1958 yılının ortalarından itibaren , özellikle sinir sisteminde meydana getirdiği bozukluklar nedeniyle yan etkiler ortaya çıkıyor. Nihayet 1961 Kasım’ında hamilelik sırasında alınan tek bir Contergan’ın bile doğacak bebeklerde sorunlara yol açacağı anlaşılıyor .

• Engelli bebekler

1958 – 1963 yılları arasında , özellikle Avrupa’da 12 bin engelli bebek dünyaya geliyor. Bunların 5 bin tanesi Almanya’da görülüyor. Bu tarihlerde Almanya’da bir ilaç yasası bulunmuyor. Yeni ilaçlar konusunda yapılan deneyler sadece hayvanlar üzerindeki araştırmalara ve bu ilaçları hastalarında kullanan doktorlardan elde edilen bilgilere dayanıyor. Bu bakımdan da Thalidomid maddesinin henüz dünyaya gelmemiş bebekler üzerindeki etkileri bilinmiyor. Doğan çocukların tamamı kolsuz , çok kısa bacaklı , garip şekillerdeki kulaklar ve iç organlarındaki sorunlarla dünyaya geliyor.

• Açılan davalar Açılan davalarda Contergan’ı üreten firmanın yüzde yüz suçlu olduğu teknik nedenlerle saptanamıyor. Buna rağmen , bu engelli çocukların yaşamlarını sağlamak için kurulan fona , o tarihlerde ilaç firması 110 milyon Alman Mark’ı ödeme yaparak onların rehabilitasyonlarına katkıda bulunuyor.

• Bugünkü durum

Dünyaya engelli gelen 5 bin çocuğun bugün 2 bin 700 tanesi 45 – 50 yaşlar arasında ve hala Almanya’da yaşıyor. Fona ödenen para bittiği için Alman hükümeti onlara aylık 545 Euro yardımda bulunuyor. Ancak bu yardım ilerleyen yaşlarda pek de bir işe yaramıyor.

• Diğer ülkeler

1960 ‘ lı yıllarda ilacı kullanan ülkelerden özellikle Brezilya’da yukarıda yazdığımız gibi binlerce engelli çocuk dünyaya geliyor. Bugünlerde ise Thalidomid maddesi AIDS ve kanser konusunda da başarılı olduğu yönünde yeniden tartışılıyor. 1963 ‘te kurulan bir dernek de engelli çocukların anne- babaları , onların entegrasyonu için hala savaş veriyor.

• CONTERGAN

Bu bilgiler Almanya’da geçtiğimiz yıl Wellköfer Yayınevi tarafından piyasaya çıkarılan ve Carsten Büll tarafından yazılan aynı isimdeki kitaptan derlendi. Kitaptaki fotoğraflar çok çarpıcı.

• Tillmann Bugün 44 yaşında olan Tillmann dünyaya geldiğinde doktor annesine soruyor : “Gerçekten onu görmek istiyor musunuz? ” (O diye kast ettiği , eğri büğrü ayakları ve kollarıyla , sezaryenle dünyaya gelmiş olan ben). Doktorun endişesi, annemin öyle bir bebeği görmeye dayanıp dayanamayacağıydı. Ve sonra doktorların ‘’ 6 aydan fazla yaşamaz ‘’ demeleri üzerine, beni bir bebek yurduna teslim etmişler. 6 ay sonra annem ve babam beni yanlarına almışlar ve böylece çocukluğum ve gençliğim normal bir ailede geçti. ‘’ Neden ben engelli dünyaya gelmiştim? ‘’ Bu soruyu kendime sık sordum. Belki sizlere garip gelecek ama, inancım ve hissiyatım bu dünyada her şeyin bir anlamı olduğu yönünde. Benim dünyaya geliş nedenim ise , bana göre diğer insanlara cesaret verebilmekti. ‘’Şuna bak , çok zorluklarla karşılaşmasına rağmen o da keyifli yaşıyor ‘’ denmesi. Belki de benim dünyaya geliş amacım buydu. İtiraf etmeliyim ki çok keyifli yaşıyorum, yaşadığımı hissediyorum. Bilgisayarda oturup yazmak , müzik dinlemek , rock orkestrası ile bateri çalmak , güzel bir kitap okumak, daha doğrusu her geçen günü değerlendirmek.

• Doktor Tillmann

Tillmann edebiyat doktoru , tercüman , baterist ve kendi ifadesi ile biraz da Contergan kurbanı. Anlayamadığı , niye hala bir kız arkadaşı olmadığı. ‘’ Niye kadınlar hep dış görünüşe bakarlar ? Bende normal bir erkeğim! ‘’ diye sormuş kendi kendine. Sonra kendini beğenmeye başladıkça, yaptıklarının başkası için değil , kendisi için olduğunu anlayınca çok daha keyifli hayat sürmeye başlamış. Ve son olarak Tillmann şöyle diyor: “Engelli olduğuma itirazım yok, böyle dünyaya geldim başka bir yaşam da tanımıyorum. Ama çevrem tarafından engellenmek , işte bu beni çok rahatsız ediyor. Hala etrafta o kadar çok engeller var ki, binalarda , yollarda , ama en önemlisi kafalardaki engeller.

Haftaya : Contergan Felaketi mağdurlarından bazılarının yaşam öykülerine kaldığımız yerden devam edeceğiz .

DUYURU Bu köşe ile ilgili yorumlarınızı www.tesyev.org sitesinden ‘’ Yazarlarımız ‘’ bölümüne tıklayarak yapabilirsiniz. JANDARMA-TESYEV bilgisayar kursu İstanbul’da başladı. Katılmak isteyen engelliler TESYEV’in ( 0 212 ) 274 10 32- 274 11 71 no’lu telefonlarına başvurabilirler. GÜZEL SÖZ Büyük adamların hataları güneş tutulmasına benzer, onları herkes görür/Cucong