PARALİMPİK 1
Yavuz Kocaömer Milliyet
Önce, Paralimpik deyimi üzerinde duralım. Doğrusu Paralimpik olup, Paraolimpik değildir. Diğer bir husus, Paralimpik kelimesi Parapleji’den gelmemektedir. Ülkemizde yaygın bir şekilde böyle düşünülmesine rağmen, işin gerçeği şudur;1960 yılından beri yapılan Engelliler Olimpiyatları, o zamanlar Yaz Olimpiyatları’na göre paralel olarak yapıldığından, Paralel kelimesinin “Para” bölümü ile Olimpik kelimesinin “Limpik” bölümü anılarak Paralimpik denmiştir. Aslında ilk düşünülen “Engelliler Olimpiyatı (Olimpics for disabled) olarak adlandırılan bu oyunlarda, sonradan Paralimpik deyiminde karar kılınmıştır.
1960 Roma Yaz Olimpiyatları sırasında yapılan ve ilk defa İngiltere dışında düzenlenen Paralimpikler’e, 23 ülkeden 440 yarışmacı katılmıştır. İlk oyunlarda, tekerlekli sandalye basketbolu ağırlık kazanmıştır. Zira, tekerlekli sandalye basketbolu ilk defa 1940’da Amerika’da oynanmıştır.
Daha sonra, bunun yanı sıra masa tenisi, badminton, yüzme, atletizmin muhtelif branşları yavaş yavaş olimpiyatlarda oturmasıyla başlamıştır.
1964 Tokyo Olimpiyatları sırasında yapılan Paralimpikler, Japonya’da engelli insanlar yönünden bir devrim yaratmıştır. O zamana kadar, engelli insanların varlığından çok fazla haberi olmayan Japon kamuoyu, bu olimpiyatlarla, ülkelerinde engelli insanlarda olduğunu fark etmiş ve onların gelişmesi için süratle organize olmaya başlamıştır. Böylece, Japonya’daki engellilerin rehabilitasyonu, bu konuda çok önemli adımlar atmıştır.
1968 Mexico Olimpiyatları’na geldiğimizde, iklim sorunu ortaya çıkmıştır. Mexico City’nin denizden olan yüksekliği ve iklimi, özellikle omurilik felçli sporcular için uygun olmadığı görülmüştür. Nitekim bu gruptaki sporcuların nefes alma verme ve terleme dolaYIsıyla ortaya çıkacak sorunların, göze alınmamış ve İsrail 1968 Paralimpikleri’ni Tel Aviv’de organize etmiştir.
1967’deki İsrail – Arap Savaşı’ndan sonra, çok sayıda engelli insanı bulunan ve bunun yanı sıra, büyük grup olarak çocuk felcine yakalanmış nüfusa sahip İsrail, oyunları başarı ile organize etmiş ve bu oyunlara 29 ülkeden 800 atlet katılmıştır.
1972 Münih Olimpiyatları, aslında engelliler sporu bakımından da çok güzel geçmesi gereken bir spor olayıydı. Ancak; İsrailli sporculara yapılan suikastın gölgesinde kalan oyunlara, yine 44 ülkeden 1000 sporcu katılmıştır.