Özürlüler Yasası
Özürlüler Yasası Posta
Yavuz Kocaömer Posta
Bir süre önce ülkemizde ilk defa çıkarılan ‘’ Özürlüler Yasası ‘’ ile ilgili çok kişi yazdı ve konuştu. İyi niyetli olarak söylenen sözler var. Kendi dedikleri olmadı diye bu yasayı karalamaya çalışanlar var . Yani Türkiye’de her konuda nasıl karışıklık varsa , burada da aynı şey mevcut. Bu arada İzmit – Kocaeli’nden Adnan Sertel adlı okurumuzdan dikkatimizi çeken bir yazı aldık. Yazıyı yorumsuz olarak aynen aşağıda yayınlıyoruz. Hemen belirtelim , bu okuyucumuza katıldığımız noktalar çok fazla. Bakalım Özürlüler İdaresi bu konuda ne cevap verecek ?
‘’ Yüce Türk meclisi ve o yüce meclisin çok değerli bakanları , özürlüler yasasını nihayet çıkarttı. Fakat çıkartmaya çalışırken çok zorlandıkları için engelliler yasası ölü doğdu. Sayın devlet büyüklerimiz on yıllardır ısrarla bu yasayı bekletiyorlardı. Bizi toplumda daha saygın birer birey yapacak , hayatımızı kolaylaştıracak iddiası ile özürlüler yasasını sonunda , Avrupa Birliği’nin de ısrarlı taleplerine daha fazla direnemedikleri için , alelacele çıkarttılar. Ancak hiçbir ön çalışma yapılmadan , hatta hiçbir engellinin fikri dahi sorulmadan çıkartılan yasacık , engellilerin bırakın hayatını kolaylaştırmayı , onları daha içinden çıkılmaz sorunlarla karşı karşıya bırakacak. Somut ve gerçekçi hiç bir maddesi olmayan bu güdük yasacık , engelli insanları toplumdan daha da uzaklaştıracağı gibi sadece tüketici ve dilenci durumuna düşürecektir. Meclis ve yasa koyucular engelliyi düşünmek yerine yine yapmış olmak için yasa çıkartmıştır.Oysa biz engellilerin beklentileri aşağıda sıralayacaklarımdan çok da farklı değildi. Şöyle ki;
1 ) Özürlülerin çalışma yaşamları uygun koruyucu tedbirler ile belli kriterlere bağlanmalı idi.
2) İşverenleri , engelli işçi çalıştırmaları hususunda cesaretlendirmek ve teşvik etmek için işçi ve işverenin ödemesi gereken S.S.K. ve Gelir Vergisi paylarının bölümü devletçe ödenmeliydi.3) Türkiye’deki engelli sayısı öncelikle sağlıklı bir şekilde tespit edilmeliydi. Çalışma kanunu , bu rakamsal değerler ölçüsünde ele alınmalıydı. (Engelli işçi çalıştırma zorunluluğu kamu kurum ve kuruluşlarında her 10 işçide 1, her 50 işçide 4 ve her 100 işçide 10 kişi olsun. Özel sektör de ise her 10 işçide 1, her 50 işçide 3 ve her 100 işçide 8 engelli işçi olsun.)
4) ‘’ Engelli işçi çalıştıran işverenler , iş kurumu ve belediyeler ile koordinasyon halinde engelli işçilerin sosyal ve kültürel yaşamlarına katkıda bulunacak tedbirleri alır ‘’ ifadeleri olmalıydı. 5) ‘’ Engelli işçi çalıştıran iş yerleri engelli kişi işbaşı yaptığı gün Maliye’ ye, İş Kurumu’na, Sağlık İl Müdürlüğü’ne ve iş kolu ile ilgili sendikaya bildirir ‘’ ibaresi yer almalıydı.6) Türkiye genelinde engelli işçiler en ağır çalışma koşullarında ve müteahhit kadrolarında , asgari ücretin bile altında ücretlerle 10 ile 16 saat arası çalıştırılmaktadır. Aynı iş yerlerinde kadrolu ya da sendikalı çalışan işçilerle aralarındaki ücret farkı 5 ile 10 misli olabilmektedir . Bu ayrımcılığın önlenebilmesi için engellilerin derhal asli kadrolara alınmaları gerekirdi.
7) ‘’ 657 sayılı devlet memurları kanununda yapılacak düzenlemelerle zorunlu çalıştırılacak engelli memur sayısı yüzde 10 ‘un altında olamaz ‘’ diye belirtilmesi gerekirdi.8) Engelli işçi ve memurların çalışma koşulları, saatleri, günleri , haftalık,aylık ve yıllık izin süreleri yasalarla belirlenmeli ve uygulanmaları yine yasalarla sağlanmalıydı.
9) Engelli kadın işçi ve memurların özel durumları dikkate alınarak çalışma koşulları iyileştirilmeli , sosyal ve kültürel yaşamlarını daha etkin ve verimli kılacak tedbirler alınması hususunda düzenlemeler yapılmalıydı. 10) Engellilerin cinsiyeti,yaşı,eğitim durumu ne olursa olsun her türlü sosyal,kültürel ve siyasal yaşamın içinde yer alabilmeleri öncelikle sağlanmalıydı.
11)Engellilerin emeklilik koşulları düzenlenirken engel durumuna ve son aldığı ücrete bakılmaksızın en üst basamaktan maaş bağlanması sağlanmalıydı.
12) Emekli olan engellilerin kalan yaşam sürelerini en iyi ve en verimli geçirebilecekleri ekonomik,sosyal ve kültürel koşullar devlet güvencesi altına alınmalıydı.
13) Türkiye genelindeki engellilerin ulaşım sorunları, çağdaş ülkelerdeki emsalleri ile eşit koşullarda olmalı, benzer düzenlemeler getirilerek kolaylaştırılmalıydı. (Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı’nın verdiği engelli tanıtım kartları, özel ve resmi tüm kara, demir, hava ve denizyollarında belli muafiyetler sağlanarak kullanılabilir hale getirilmeliydi.) Ve denetimi devletin ilgili birimlerince titizlikle yapılmalıydı.
14) Engellilerin gerek yurt içinden , gerek yurt dışından binek otomobil almaları en uygun ve en ekonomik şekilde kolaylaştırılmalıydı. (Mevcut yasa ve düzenlemelerde engelliler yolunacak kaz gibi görülmektedir.)
15) Engellilerin kamuya açık her yerde sıra ve kuyruklarda beklemeleri yasalarla engellenmeliydi.
16) Engellilerden alınan harç, katkı payı, KDV ve ÖTV gibi çeşitli vergiler makul ölçülere indirilmeliydi.17) Elektrik,su,doğalgaz,telefon gibi çeşitli hizmet alımlarında engellilere istisnai indirimler uygulanmalıydı.
18) Evi olmayan engellilerin barınma ihtiyaçları uygun şekilde uzun vadeli ve faizsiz kredilerle en kısa zamanda giderilmeliydi. 19) Engellilerin eş , çocuk ve bakmakla yükümlü oldukları ebeveynlerine eğitim,sağlık,ulaşım ,tayin ve izinleri ile ilgili makul istisnalar sağlanmalıydı.
20) Engellilerin yaşamlarını kolaylaştıracak ortez,protez vs. satın aldıkları her türlü mal ve hizmeti, vergileri düşüldükten sonra gerçek değerinde satın almaları sağlanmalıydı.
21) Engelli öğrencilerin öğrenim hakları öğrenci lehine çeşitli düzenlemeler yapılarak öğrencinin yaşam koşullarına uygun olmalıydı. (Mevcut yasalar ve düzenlemeler öğrencinin öğrenim görmesinin önündeki en büyük engellerdir.)
22) Belediye ve yerel yönetimler engelli sorunları ile ilgilenecek birimler oluşturmalıydı. Bu oluşumlar sorumluluk almalıydı ve faaliyetleri yasalarla düzenlenmeliydi.
23) Engellilerin kent yaşamındaki mimari engellerin kaldırılması hakkındaki kanun ve düzenleme derhal başlatılmalı ve en geç 2 yıl içinde sonuçlandırılmalıydı.
24) Çalışamaz durumdaki ve işi olmayan engellilerin her türlü gereksinimi devletçe karşılanmalıdır.( Barınma,ulaşım,eğitim,sağlık rehabilitasyon ve tüketim giderleri.)
25) Devlet çıkarttığı yasaların takipçisi ve uygulatıcısı olmalıdır.
Yukarıda saydığım engellilerin hayatını kolaylaştıracak düzenlemeler nedense yasa yapanların ve bu yasaları yaptıranların aklına gelmemiş. İçi boş , somut hiçbir maddesi olmayan bu yasaları çıkartan muhterem zatlara aynen iade ediyorum ve diyorum ki ; , bu ucube yasaları çıkartan devletin şerrinden ve zulmünden koruyacak tek madde bile olsa çok daha iyi olurdu. Alın , yasanızı başınıza çalın. Kamuoyuna ve ilgililere saygılarımla .’’
Öğrenmek insanları toplum yapar. İngiliz Atasözü
